pendarejadid

فضای باز سیاسی----------------- پس از شهریور ۱۳۲۰ باسقوط رضاشاه ملت ایران بافرصتها وتهدیدهای جدیدی روبروشد . پس از هفده سال رشد و توسعه اقتصادی همراه با استبدادی که نفس را در سینه روشنفکران وگروههای سیاسی حبس کرده بود فضایی نسبتا باز ایجاد شد بگونه ای که قدرت بین دربار و مجلس ونخست وزیر تقسیم شده بود .این در حالی بود که ایران تحت اشغال متفقین بود .در این دوره شاهد رشد احزاب و گروههای سیاسی هستیم که مهمترین آنها حزب توده بود . برخی که بیشتر معتقد به تئوری توطئه میباشند ، معتقدند این حزب با مسلک سوسیالیسم آزادیخواهانه در سال ۱۳۱۶ باحمایت انگلیسیها تاسیس شد . حزب توده تنها گروه سیاسی در تاریخ معاصر است که میتوان نام حزب بران گذاشت زیرا دارای شناسنامه ومرام ومسلک مشخصی بود .هدف انگلیسیها هم آن بود که این حزب را سدی در مقابل نفوذ فاشیسم در ایران قرار دهند . به هر حال حزب توده بتدریج تا اواسط دهه بیست مواضع خود را به اتحاد جماهیر شوروی نزدیک کرد تا جایی که برخی از نخبگان حزب صحبت از دادن امتیاز نفت شمال به شوروی میکردند وتحلیل آنها هم این بود که ما باید تعادل رابین قدرتهای استعماری در ایران حفظ کنیم تاهیچ کدام نتوانند دست بالا را درایران داشته باشند و از آن بعنوان سیاست موازنه مثبت یاد میکردند.
این درست عکس سیاست دکتر محمد مصدق بود که پیشنهاد موازنه منفی را مطرح کرده بود . تحلیل دکتر مصدق این بود که دادن امتیاز نفت شمال به شوروی مانند این است که ما یک دست شخصی را قطع کرده باشیم و برای حفظ تعادل از قطع کردن دست دیگرش هم صحبت کنیم . از این پس تلاش جهت ملی کردن صنعت نفت تحت تاثیر فشارهای دکتر مصدق و یاران اندکش در مجلس شورای ملی ، تبدیل به یکی از چالشهای اصلی سیاست خارجی شد .
به هرحال از نیمه دوم دهه ۱۳۲۰ تا سال ۱۳۳۲ با خروج تدریجی متفقین از کشور سه تن تبدیل به بازیگران اصلی صحنه سیاسی در کشور شدند که عبارتند از محمد رضا شاه ، دکتر مصدق و قوام السلطنه .
Https://telegram.me/andishehroshanma